Wprowadzenie gimnazjum do polskiego systemu edukacji i skrócenie czasu nauki w szkole podstawowej to jedna z najbardziej negatywnie ocenianych zmian w szkolnictwie. W rzeczywistości jednak gimnazja od dawna były obecne w Polsce, a ich początki sięgają jeszcze czasów przedwojennych.
W okresie dwudziestolecia międzywojennego okres nauki w gimnazjum wynosił aż osiem lat i uczęszczali do niego uczniowie w wieku od 10 do 18 lat. Później ten etap edukacji skrócono do lat sześciu i kończył sie on tzw.
małą maturą, która stanowiła przepustkę do dalszej edukacji. Funkcjonowanie gimnazjum przerwała druga wojna światowa, z zaraz po niej w 1948 roku zupełnie je zniesiono.
Ponownie pojawiły się one w systemie edukacji dopiero w roku 1999. Od tego czasu stanowią one wraz ze szkołą podstawową dwa obowiązkowe etapy kształcenia, trwające w sumie dziewięć lat.
Naukę w gimnazjum kończy się testem gimnazjalnym, na podstawie którego można aplikować do szkół średnich, nazywanych teraz profesjonalnie ponadgimnazjalnymi.
