Generalnie rzecz biorąc, windykację realizowaną w praktyce można podzielić na dwa segmenty. Jeden stanowi windykacja o charakterze komercyjnym, a więc ta, która wiąże się z odsprzedaniem zobowiązań dłużnika wyspecjalizowanej firmie. Ta dąży następnie do tego, aby odzyskać pieniądze z odpowiednią nawiązką, stanowiącą zysk dla windykatora. To bardzo rozwinięty sektor usług, z których mogą korzystać podmioty gospodarcze, a także osoby fizyczne w zależności od aktualnego zapotrzebowania. Na tym rzecz jasna temat się nie kończy, bo windykacja ma też charakter państwowy. Najczęściej windykowane są zadłużenia wobec fiskusa. Zaległości podatkowe tyczą się w podobnym stopniu osób fizycznych, jak i firm, jednakże te drugie są na to bardziej narażone – wszak płatnikami podatków w przypadku osób fizycznych są ich pracodawcy. Jeśli to podmiot gospodarczy zalega ze spłatą, skarbówka z całą pewnością upomni się o swoje. Ma na to różne sposoby, ale jeśli płatnik nie generował do tej pory zaległości, może liczyć na pewną dozę wyrozumiałości. Początkowo więc zastosowana zostanie tak zwana windykacja miękka.
Od ponagleń do konkretnych działań windykacyjnych Polega ona na wysyłce e-maila czy SMS-a z ponagleniem, a także telefonach. Działania te można uznać za dyscyplinujące i mają one typowo perswazyjny charakter. Jeśli dług zostanie pokryty w krótkim czasie, problem z reguły przestaje istnieć. Gorzej, jeśli podatnik-dłużnik nie pokrywa swoich zobowiązań. Kiedy tak się dzieje, zostaje do niego skierowane pismo oficjalne, w którym wymaga się spłaty zadłużenia w określonym czasie pod groźbą rozpoczęcia postępowania egzekucyjnego. Jeśli te kroki nie przyniosą pożądanych efektów, rozpoczyna się procedura odzyskania należności. W takich przypadkach windykacja oznacza na przykład zajmowanie majątku należącego do dłużnika, a także zajmowanie jego lokat i kont bankowych. Jeśli sprawa tyczy się osoby prywatnej, organa skarbowe mają prawo zająć także część wynagrodzenia – wtedy dokonują niezbędnych potrąceń z pensji. Egzekucji może także podlegać majątek współdzielony z małżonkiem z pewnymi wyłączeniami, które są wskazane w przepisach prawa. Celem jest zawsze odzyskanie długu wraz z odsetkami.
